گسترش مفهوم ارزهای دیجیتال و استفاده از سیستمهای مبتنی بر بلاک چین باعث شد تا بحثی به نام NFT نیز برسر زبانها بیافتد. امروزه در بسیاری از اخبار حوزهی فناوری، هنر و اقتصاد نام ان اف تی بارها و بارها تکرار میشود و اکثر افراد میدانند که آن، یکی از داغترین موضوعات این روزها است؛ اما NFT واقعا چیست و به چه کاری میآید؟ چرا امروزه بسیاری از هنرمندان، آثار خود را در قالب NFT به فروش میرسانند؟ در این مطلب از وبسایت شکاروند تصمیم داریم تا با زبانی کاملا ساده و قابل درک، این مفهوم را توضیح دهیم.
تعریف و مفهوم NFT چیست؟
NFT مخفف عبارت (Non-fungible token) به معنای «توکن غیرقابل معاوضه» است. البته در فارسی از عبارتهای جایگزینی مثل «رمز غیرقابل معاوضه»، «رمز بیمانند» و «رمزکلید یکتا» نیز برای اشاره به آن استفاده میکنند.
در گام اول بهتر است یادآور شویم که برای درک بهتر و دقیقتر مفهوم NFT بهتر است ابتدا مفهوم ارزهای دیجیتال و بلاک چین را درک کرده باشید و در مورد آنها اطلاعات کافی داشته باشید.
به طور ساده، یک NFT یک رمز دیجیتالی اختصاصی است که معادل دیگری در جهان ندارد، یعنی «منحصر به فرد» است. یک NFT را میتوان دقیقا مثل ارزهای دیجیتال در کیف پول دیجیتالی خود ذخیره کرد و از آن حفاظت کرد و آن را به فرد دیگری فروخت یا آن را از فرد دیگری خرید.
اینکه میگوییم NFT یک توکن یا رمز «غیرقابل معاوضه» است، به این معنا نیست که نمیتوان آن را در یک معامله با کسی خرید یا فروخت؛ بلکه به این معنا است که رمز یا توکن دیگری را نمیتوان «جایگزین» آن کرد و آن رمز و توکن، همیشه به همان صورت باقی خواهد ماند؛ حال آنکه میتواند طی معاملات مختلف صاحبهای آن تغییر پیدا کنند.
اجازه دهید برای درک بهتر یک مثال ساده در این مورد بزنیم؛ تصور کنید که شرکت خودروسازی بنز، یک نسخهی خاص از یکی از مدلهای اتومبیل خود را به صورت ادیشن و کاملا خاص بسازد. این خودرو به طور کامل سفارشی و با بدنهی کاملا طلا، طراحی متفاوت و کارایی منحصر به فرد ساخته شده است. شرکت بنز ادعا کرده که فقط و فقط یک نسخه از این اتومبیل را ساخته است و هرگز نسخهی دومی از آن در دنیا وجود نداشته و نخواهد داشت. حال جایگاه این اتومبیل خاص از شرکت بنز در دنیا و در میان مشتریان آن چه خواهد بود؟
این اتومبیل بدون شک «منحصر به فرد» است و جایگاه آن «غیرقابل معاوضه» با هر اتومبیل دیگری است. هیچ چیز نمیتواند جای این اتومبیل را از لحاظ مالی یا معنوی بگیرد، چرا که نمونهی دقیقا مشابه دیگری از آن در دنیا وجود ندارد و این محصول در کل دنیا «یکتا» است. اما آیا میتوان گفت که این اتومبیل را نمیتوان معامله کرد؟ بدون شک پاسخ این سوال منفی است! چرا که این اتومبیل میتواند بارها و بارها توسط افراد مختلف خریداری و نگهداری شود، اما مسئلهی مهم این است که هیچ نمونهی دیگری از آن در دنیا وجود ندارد و اگر کسی بخواهد صاحب این اتومبیل شود، باید دقیقا همان یک نمونهی موجود در جهان را خریداری کند.
آیا میدانید ربط این موضوع با دنیای NFT چیست؟
مفهوم NFT نیز تاحدودی شبیه به همین مثال است؛ تصور کنید یک توکن یا رمز دیجیتالی، فقط و فقط یک مورد از آن در دنیا وجود دارد، این رمز یا توکن هرگز نمیتواند جایگزین چیز دیگری باشد و فقط و فقط نشاندهدهی خودش است؛ پس میتوان آن را «غیرقابل معاوضه» نامید. اما غیرقابل معاوضه بودن آن به این معنا نیست که نمیتوان آن را با فردی دیگر معامله کرد.
مفهوم NFT امروزه بیشتر برای نگهداری ارزش محتوای دیجیتالی مورد استفاده قرار میگیرد. مواردی مثل آثار هنری دیجیتال، محتوای فعالیت بازی انجام شده توسط گیمرها، تصاویر، موسیقی، انیمیشن و … همگی میتوانند با استفاده از توکن یا همان رمز NFT ارزشگذاری و قابل معامله باشند.
حال اجازه دهید تا مفهوم NFT را با وجود مثال خودمان تعمیم دهیم؛ اگر در مثال دیگر، شرکت بنز یک مدل از اتومبیل ادیشن خود را تنها در ۱۰۰ نسخه تولید کند چه اتفاقی میافتد؟ همهی شرایط همچنان مشابه قبل باقی خواهد ماند؛ این ۱۰۰ اتومبیل را نمیتوان با هیچ چیز دیگری در دنیا معاوضه کرد و اگر کسی هم بخواهد یکی از این اتومبیلها را داشته باشد، باید عینا یکی از آنها را از کارخانهی بنز یا کسی که از قبل آن را از شرکت بنز خریداری کرده، دریافت کند. به عبارت دیگر در کل دنیا تنها ۱۰۰ نفر میتوانند به صورت همزمان صاحب این نسخهی خاص از اتومبیل باشند.
در دنیای NFT نیز یک اثر هنری میتواند فقط و فقط یک توکن داشته باشد، به عنوان مثال، هنرمندی، یک نقاشی دیجیتالی خاص را در حراجی آمادهی فروش کرده است، توکن این نقاشی یکتا است و صاحب آن در هر لحظه فقط و فقط میتواند یک نفر باشد.
از طرف دیگر تصور کنید که یک خواننده میخواهد یک کنسرت ویژه را با ظرفیت ۱۰۰۰ نفر برگزار کند و بلیت این کنسرت را از طریق NFT به فروش بگذارد؛ در این شرایط، فقط و فقط ۱۰۰۰ توکن NFT از بلیت این کنسرت در سراسر جهان وجود دارد و هرگز نمیتوان آن را افزایش یا کاهش داد. تعداد افرادی که صاحب این توکن نیز شناخته میشوند نیز نمیتوانند بیشتر از ۱۰۰۰ نفر، یعنی دقیقا به همان تعدادی که توکن برای آنها صادر شده باشند.
مفهوم توکن NFT چیست؟
پیش از اینکه بیشتر در مورد مفهوم NFT صحبت کنیم بهتر است، درک کلی در مورد واژهی «توکن» پیدا کنید. در حقیقت اجازه دهید تا در ابتدا بگوییم که مفهوم توکن NFT چیست. «توکن» به انگلیسی: Token در واژهی کلی به معنای یک مجوز رمزنگاری شده است. مفهوم توکن مدتها پیش از رایج شدن شبکهی بلاک چین و ارزهای دیجیتال نیز وجود داشت و برای مدیریت دارایهایی دیجیتالی به صورت رمزنگاری شده استفاده میشود.
اگر بخواهیم مثالی بسیار ساده، قابل درک و امروزی از توکن را خارج از دنیای ارزهای دیجیتال و بلاک چین بزنیم، میتوانیم به لایسنس نرمافزارها اشاره کنیم. بسیاری از نرم افزارهایی که امروزه ما در کامپیوترها، تلفنهای هوشمند و سایر ابزارهای پردازشی خود استفاده میکنیم، رایگان نیستند و برای استفاده از آنها باید هزینهای را پرداخت کنیم.
تصور کنید که یک شرکت ایرانی نیاز به یک نرم افزار حسابداری کاربردی دارد که البته باید هزینهای را نیز برای آن پرداخت کند. شرکت تولیدکننده این نرمافزار حسابداری تصمیم میگیرد تا نرمافزار خود را به صورت دیجیتالی قفل کند و در ازای دریافت هزینهی استفاده از نرمافزار، «توکن» مناسب برای بازگشایی و استفاده از نرمافزار مربوطه را به یک شخص یا شرکت بفروشد. در حقیقت توکن یک دارایی دیجیتالی است که امکان خرید، فروش و نگهداری را دارد که به طور کامل توسط سازنده رمزنگاری شده است تا امکان تقلب در آن وجود نداشته باشد.
شاید شما هم با توکنهای امنیتی یا همان توکنهای فیزیکی نرم افزارهای حسابداری مواجه شدهاید که روی کامپیوتر حسابداری هر شرکتی پیدا میشود. به آن دسته از توکنها، توکنهای سخت افزاری میگویند که اتصال آنها به کامپیوتر حسابدار تایید میکند که نرم افزار حسابداری مورد استفاده به صورت قانونی از شرکت توسعهدهندهی نرمافزار خریداری شده است.
اما مفهوم توکن، لزوما به همان قطعههای کوچک سختافزاری روی کامپیوتر حسابدار شرکتها محدود نمیشود، بلکه امروزه، توکنهای نرم افزاری دیگری برای اهداف گوناگون نیز مورد استفاده قرار میگیرد. در حقیقت یک فرد میتواند یک توکن نرم افزاری را به عنوان ابزاری برای اثبات مالکیت یک دارایی دیجیتال مشخص در اختیار داشته باشد. این توکن نشاندهندهی مالکیت آن فرد بر یک دارایی است و او میتواند برای فروش دارایی مذکور، صرفا توکن آن را به فرد خریدار بفروشد.
پس از گسترش بحث بلاک چین و ارزهای دیجیتال، توکن به یکی از ابزارهای مهم برای رمزنگاری و حفظ دارایی افراد تبدیل شد. توسعهدهندگان ارزهای دیجیتالی بربستر بلاک چین، برای حفاظت از دارای افراد، توکنها (یا همان داراییهای رمزنگاریشده) را توسعه دادند.
ارز دیجیتال NFT چیست؟!!
همانطور که تاپیش از این نیز گفته شد، مفهوم NFT با مفهوم ارزهای دیجیتال و بلاک چین ارتباطی نزدیک دارد. همین موضوع باعث میشود تا بسیاری از افراد به اشتباه بر این باور باشند که NFT نوعی ارز دیجیتال است، این چنین دیدگاهی به هیچ وجه درست نیست. پس سوال این است که ارز دیجیتال NFT چیست و آیا پرسیدن چنین سوالی اصولا درست است؟
اما گرهخوردگی دنیای ارز دیجیتال و NFT چیست؟ در پاسخ باید گفت که در معاملات توکنهای NFT معمولا از ارزهای دیجیتال برای خرید و فروش آثار استفاده میشود. تا پیش از این، به صورت معمول NFT ها در ازای تبادل و پرداخت ارز دیجیتال اتریوم خریداری میشدند. در حقیقت بسیاری از افراد تمایل داشتند داراییهای NFT خود را در ازای دریافت اتریوم بفروشند و این یک رسم معمول در میان تولیدکنندگان داراییهای مبتنی بر NFT بود تا توکنهای ساخته شدهی خودشان را بفروشند و از آن طریق ارز دیجیتال اتریوم را دریافت کنند.
دلیل این امر نیز این بود که ان اف تی ها سازگاری کاملی با پلتفرم اتریوم دارند. معمولا رویدادهایی که بلیت ورودی آنها قرار بود از طریق NFT به فروش برسد، با ارز دیجیتال اتریوم معامله میشدند. اما این موضوع یک قانون کلی نیست و لزوما نمیتوان گفت که تمامی داراییهای مبتنی بر ان اف تی باید از طریق ارز اتریوم تبادل شوند. اگر بخواهیم یک مثال غیرمعمول در این مورد بزنیم، میتوانیم بگوییم که شما میتوانید مالکیت یک دارایی NFT را از یک فروشنده دریافت کنید و در ازای آن اسکانس ریال به ارزشی مشابه که با فروشنده قرارداد کردهاید را پرداخت کنید. البته این مثال بسیار غیرمعمول است و تقریبا کسی چنین کاری را نمیکند.
در بهار سال ۲۰۲۱ پروژهای با عنوان APENFT (ایپ ان اف تی) بین هنرمندان شناخته شد و محبوبیت آن بهسرعت افزایش یافت. APENFT با هدف فراهمآوردن بستری برای انتقال آثار ارزشمند در سراسر جهان شروع به فعالیت کرد و هنرمندانی که تمایل به فروش آثار و داراییهای خود از طریق توکنهای NFT داشتند از آن استقبال کردند.
امروزه آثار فاخر و بسیار ارزشمند، مثل نقاشیهای پابلو پیکاسو از طریق APENFT امکان مبادله را پیدا کردهاند. به عبارت ساده، APENFT یک بازار جهانی مبتنی بر بلاک چین است که از طریق آن میتوان با استفاده از ارزهای دیجیتال معتبر مثل اتریوم یا ترون (Tron) آثار هنری ارزشمند را بر بستر توکنهای NFT معامله کرد. دارندگان NFT میتوانند در بستر APENFT آثار خود را به نمایش درآورند و در عین حال امکان نظر دادن در مورد آثار دیگران را دارند.
مفهوم توکن مثلی و تفاوت آن توکن غیرمثلی در nft چیست؟
در صنعت توکنهای دارای ارزش، توکنها به دو دستهی مهم تقسیمبندی میشوند که شامل «توکن مثلی» و «توکن غیرمثلی» است. مهمترین توکنهای مثلی دقیقا همان ارزهای دیجیتال هستند که میتوانند امکان معاوضه را داشته باشند. از طرف دیگر NFTها از جمله توکنهایی هستند که امکان معاوضه با توکن دیگری را ندارند و هر یک از آنها مشخصهی خاص خودش را دارد.
هر چند که ارزهای دیجیتال و NFT شباهتهای زیادی با یکدیگر دارند، اما از لحاظ ماهیت با یکدیگر متفاوت هستند. ارز دیجیتال و NFT هر دو نشاندهندهی «مالکیت دیجیتالی» هستند، اما در اصل با یکدیگر کاملا متفاوت هستند.
اجازه دهید برای درک سادهتر توکنهای مثلی و غیرمثلی، یک مثال پیشپاافتاده را مطرح کنیم تا متوجه شویم منظور از «غیرمثلی بودن» در NFT چیست؟ تصور کنید شما ۱۰ تراولچک ۱۰۰ هزارتومانی در کیف پول خود دارد. در عین حال، دوست شما یک مجسمهی برنزی به ارزش یک میلیون تومان را در اختیار دارد. حقیقت این است که هردوی شما صاحب یک دارایی به ارزش یک میلیون تومان هستید، اما ماهیت آنها با یکدیگر متفاوت است. دارایی شما، مجموعهای ارز از واحد ریال (یا تومان) است، اما دوست شما مالک یک دارایی هنری و غیرارزی است که در یک زمان مشخص، ارزشی برابر با دارایی شما پیدا کرده است.
هر دوی شما میتوانید داراییهای خود را در ازای دریافت دارایی دیگری به ارزشی مشابه معامله کنید. در عین حال گذر زمان ممکن است نسبت برابری ارزش این دو دارایی را تغییر دهد و در عین حال اعتبار آنها پس از گذشت چندین سال متفاوت خواهد شد. ریسک معامله و سرمایهگذاری روی هر یک از این دارایها نیز متفاوت است.
دارایی شما که شامل تعدادی اسکناس است و میتواند به سادگی با دارایی دیگری با همان ارزش تعویض شود، به عنوان مثال، شما میتوانید ۱۰ تراول چک ۱۰۰ هزارتومانی خود را بدهید و به جای آن ۲۰ تراولچک ۵۰ تومانی دریافت کنید. در حقیقت دارایی شما مثلی است؛ اما آیا همیشه این موضوع در مورد دارایی دوست شما صادق است؟ اگر آن مجسمه توسط یک هنرمند خاص و آنهم فقط در یک یا چند نسخهی محدود ساخته شده باشد چه خواهد شد؟ آیا او میتواند مجسمهی برنزی خودش را با یک مجسمهی برنزی دیگر با وزنی مشابه تعویض کند و آنگاه بگوید که ارزش داراییاش هیچ تغییری نکرده است؟ پاسخ چنین سوالی بیشک منفی است؛ چرا که دارایی او غیرمثلی است.
با توجه به این مثال، حالا میتوانید این مفهوم را به سادگی درک کنید که NFT به عنوان یک توکن مثلی ابزاری است که برای انتقال دیجیتالی یک دارایی غیرارزی که میتوان آن را معامله کرد. این معامله میتواند با ارزهای دیجیتال یا در ازای دریافت هر شکلی از دارایی دیگر باشد، اما پس از آنکه دوستتان مجسمه را فروخت، دیگر نمیتواند دارایی که در اختیار دارد را معادل همان مجسمه بداند.
در حقیقت برخلاف ارزهای دیجیتال، NFT نمیتواند با یک NFT دیگر معاوضه یا جایگزین شود، چرا که هر NFT یکتا است. با این حال میتوان NFTها را به افرادی که تمایل به خرید آن دارند، طبق یک قرارداد مشخص در ازای دریاف پول، ارز یا هرچه ارزشی مشابه داشته باشد فروخت.
خاصیت NFT چیست و چه تفاوتی با ارز دیجیتال دارد؟
اگر بخواهیم تا در مورد تفاوتها و شباهتهای میان ارزهای دیجیتال و NFT صحبت کنیم؛ در گام اول باید بگوییم یکی از مهمترین مواردی که انافتی را به عنوان یک توکن یا رمز دارای ارزش میکند، امنیت آن است؛ در حقیقت NFT همانند ارزهای دیجیتال با استفاده از فناوری پیشرفتهی «بلاک چین» مورد حفاظت قرار میگیرد تا هیچ فردی امکان تقلب یا وارد کردن اطلاعات نادرست را در آن نداشته باشد. همین موضوع باعث شده تا فروش آثار مختلف از طریق رمزهای مبتنی بر توکنهای NFT ارزشمند باشد. در حقیقت NFT یکی از مفهومهای نوظهوری است که به لطف توسعهی بلاک چین و امکان محافظت از طریق آن در میان افراد ارزش پیدا کرد.
به شما پیشنهاد می دهیم برای درک بهتر بلاک چین مقاله بلاک چین چیست را مطالعه کنید: بلاک چین چیست
در دنیای ارزهای دیجیتال، فرایند استفاده از توکنها به این منظور است که تا از دارایی افراد به صورت دقیق محافظت شود. برخی از ارزهای دیجیتال، مثل بیت کوین و اتریوم برای حفظ امنیت ارزش، دارایی و مالکیت افراد و همچنین اعتبارسنجی هر یک از فعالیتها و تراکنشها از شبکهی ایمن بلاک چین استفاده میکنند. به عبارت دیگر، زمانی که «ساتوشی ناکوموتو» در سال ۲۰۰۸ از بیت کوین رونمایی کرد، برای آن یک شبکهی بلاک چین توسعه داده بود تا از امنیت آن حفاظت کند و یک توکن اختصاصی را برای آن استفاده کند.
اگر در مورد ماهیت بلاک چین و مزیت آن نسبت به سیستمهای سنتی تبادل داده مطالعه کرده باشید، قطعا میدانید که مهمترین مشخصه و البته مهمترین مزیت بلاک چین این است که به صورت غیرمتمرکز امکان ثبت تبادلها و حفظ داراییها را فراهم میکند که البته ضریب امنیتی آن نیز به خاطر همین فاکتورها بسیار بالا است.
اما دقیقا مهمترین و اصلیترین تفاوت ارزهای دیجیتال با توکنهای غیرقابل معاوضه در همین است؛ چرا که برخی از داراییهای دیجیتال به دلایل مختلف ممکن است شبکهی بلاک چین اختصاصی خودشان را نداشته باشند. این داراییهای دیجیتال (که لزوما ممکن است یک ارز دیجیتال نباشند) برای حفاظت از ارزش خود همچنان نیاز به توکن دارند، اما از شبکههای بلاک چین پلتفرمی استفاده میکنند و لزوما نیازی به توسعهی یک بلاک چین اختصاصی و جداگانه برای حفظ امنیت خود ندارند. این موضوع، مهمترین تفاوت میان ارزهای دیجیتال مبتنی بر بلاک چینهای خصوصی و توکنهایی مثل NFT است.
اجازه دهید پاراگراف فوق را با مقایسهی میان بیت کوین به عنوان اولین نسل از ارز دیجیتال با توکنهای NFT، به شکلی قابل درکتر شرح دهیم؛ زمانی که «ساتوشی ناکوموتو» ارز دیجیتال بیت کوین را با شبکهی بلاک چین اختصاصی خودش معرفی کرد، برای هر واحد (هر واحد بزرگ یا کوچک) از این ارز یک توکن در نظر گرفت. این توکنها یا باید از طریق استخراج یا از طریق مبادله میان افراد به دست میآمدند. در حقیقت هیچ راهی وجود ندارد که بتوان در تعداد توکنهای موجود از ارز دیجیتال بیت کوین دخل و تصرف کرد و تعداد آن را در جهان کم یا زیاد کرد.
اما ماجرا در دنیای ان اف تیها فرق دارد؛ در دنیای NFT هرکس میتواند توکن خودش را بسازد و آن را در شبکهی بلاک چین آمادهی انتقال به فرد دیگری کند. این توکنهای ساخته شده، هر کدام در دنیا یکتا هستند و دقیقا طبق آنچه در قبل، در این مطلب گفته شد، امکانی برای معاوضه با توکن دیگر را ندارند، اما همچنان میتوان مالکیت آنها را به فردی دیگر انتقال داد.
این مشخصهی خاص از NFT باعث میشود تا هر هنرمندی بتوان برای اثر هنری جدید خودش یک توکن تازه بسازد و آن را از طریق بلاک چینهای پلتفرمی، آمادهی عرضه کند. توکنهای NFT همچنان به صورت ایمن رمزنگاری شدهاند و درعینحال میتوانند از طریق شبکهی بلاک چین به صورت ایمن مبادله شوند. NFT میتواند امکان شخصیسازی را داشته باشد و در عین حال، در شبکهی بلاک چین به صورت غیرمتمرکز قابل تبادل باشد.
در عین حال، همچنان شباهتهایی میان ارز دیجیتال اولیه با NFT وجود دارد که از جملهی آنها میتوان به فعالیت روی سیستمهای غیرمتمرکز مبتنی بر شبکهی بلاک چین، عدم امکان دخالتهای نادرست و اعمال دادههای غلط در کنار حفظ امنیت و اجرای آن به صورت خودکار اشاره کرد.
از طرف دیگر، برای تبادل NFT دقیقا مثل ارزهای دیجیتال نسل اول، نیازی به شناخت طرفین مبادله وجود ندارد و حریم خصوصی همهی افراد به صورت کامل حفظ میشود. شبکهی بلاک چین نیز به عنوان اصلیترین واحد ایمنسازی NFT بهخاطر ماهیت خود تمامی تراکنشها، قراردادها و مبادلهها را با حفظ حریم خصوصی در دسترس عموم قرار میدهد تا با اعتبارسنجی هر یک از فعالیتها، صحت و درستی آنها قابل شناسایی باشد.
کارکرد NFT چیست و چگونه کار میکند؟
همانطور که گفته شد، NFT شامل توکنهایی غیرمثلی و غیرقابل معاوضه است که در شبکهی بلاک چین امکان ارزشگذاری روی یک دارایی مشخص را فراهم میآورد. هر NFT شامل کدهای مشخصهی یکتا است که با NFT دیگر متفاوت خواهد بود. این موضوع باعث میشود تا NFT بتواند به عنوان ابزاری دیجیتال و ایمن برای ثبت مالکیت بر یک دارایی خاص مورد استفاده قرار گیرد.
NFT میتواند در بستر بلاک چین امکان نگهداری ایمن مالکیت یک دارایی را به ثبت برساند. هرچند که تا به امروز NFT بیشتر برای حفظ ارزش آثار هنری مورد استفاده قرار گرفته، اما میتوان از آن برای حفظ یا انتقال مالکیت هر نوع دارایی دیگری که به صورت یکتا هست مورد استفاده قرار گیرد.
در پاسخ به اینکه NFT چگونه کار میکند باید گفت که میتوان در بستر بلاک چین برای هر دارایی، یک توکن NFT در نظر گرفت و آن را با اتکا به امنیت بلاک چین نگهداری کرد. بلاک چین همچنین این اجازه را به شما میدهد تا توکنهای NFT که برای دارایی خود دارید را با دیگران معامله کنید تا پس از آن، فردی دیگر مالک دارایی شما به حساب آید.
امروزه بازارهای دیجیتالی متعددی برای فروش آثار هنری و دیجیتالی از طریق NFT در نظر گرفته شده است که مالکیت افراد بر آثار مختلف را به صورت ایمن تایید میکند. بسیاری از هنرمندان نیز آثار خود را در بازارهای مبتنی بر NFT، مثل APENFT که تا پیش از این در مورد آن سخن گفته شد، آمادهی فروش کردهاند و از طرف دیگر افرادی که به چنین آثاری علاقهدارند نیز تصمیم به خرید این آثار میگیرند.
علاوه بر این موارد، بسیاری از افراد برای حفظ سرمایهی خود، به جای خرید ارزهای دیجیتال یا مواردی دیگر، تصمیم میگیرند تا روی خرید آثار مبتنی بر NFT سرمایهگذاری کنند و از آن طریق، با نگهداری و حفظ مالکیت آثار مربوطه، دارایی خود را برای مدت زمانی مشخص حفظ کنند.
روند شکلگیری nft چگونه است؟
ان اف تی به عنوان توکنهای امن غیرقابل معاوضه ایدهای بود که پس از شکلگیری ارزهای دیجیتال و بحث بلاک چین آمادهی توسعه شد تا از آن طریق افراد بتوانند داراییهای منحصر به فرد خود را ارزشگذاری کرده و آنها را در دنیای دیجیتال و مبتنی بر بستر بلاک چین آمادهی فروش کنند.
اولین NFT شناخته شدهی جهان با عنوان Quantum توسط دو متخصص فناوری به نامهای «آنیل دش» (Anil Dash) و «کوین مککوی» (Kevin McCoy) در ماه می ۲۰۱۴ رونمایی شد. Quantum به عنوان اولین NFT جهان، شامل یک فایل ویدیویی بود که همسر «کوین مککوی» آن را ساخته بود و در ازای چهار دلار آمریکا فروخته شد. فرایند فروش و خرید اولین NFT جهان توسط دوسازندهی آن انجام شد، درحقیقت «مککوی» به عنوان فروشنده، اولین NFT جهان را در ازای دریافت چهار دلار آمریکا به «آنیل دش» در بستر بلاک چین فروخت.
پس از این رویداد، دو خالق اصلی NFT طی کنفرانسی در شهر نیویورک از این ایده و فناوری نوین برای انتقال مالکیت معنوی یک دارایی دیجیتالی بر پایهی NFT رونمایی کردند. آنها در جریان رونمایی از این توکن غیرقابل معاوضه مشخصههای اصلی آن را توضیح دادند و اولین گام را برای تولد NFT برداشتند.
پس از این رویداد، پروژهی «اتریا» (Etheria) در سال ۲۰۱۵ و در شهر لندن فرایند توسعهی NFT روی بستر اتریوم را آغاز کرد. مدیر پروژهی اتریا یکی از توسعهدهندگان ارز دیجیتال اتریوم بود و به همین دلیل نیز آن را روی بستر بلاک چین اتریوم توسعه داد. همین موضوع نیز یکی از اصلیترین دلایلی است که امروزه این توکنها را به صورت معمول در ازای پرداخت ارز اتریوم معامله میکنند.
NFT در سالهای بعد به واسطهی اعتمادی که در میان توسعهدهندگان، هنرمندان و تولیدکنندگان محتوا پیدا کرده بود، محبوبیت بیشتری پیدا کرد و در نتیجهی این موضوع بسیاری از هنرمندان تصمیم گرفتند تا آثار هنری جدید خود را از طریق توکنهای مذکور آمادهی عرضه به بازار کنند.
با ظهور بازارهای دیجیتالی بزرگ و افزایش معاملههای مبتنی بر انافتی بسیاری از کلکسیوندارها نیز حاضر شدند تا برای آثار فاخری که در مجموعههای خود داشتند نیز توکنهای یکتا که همان NFT بودند، ساختند و از ارزش آنها در دنیای بلاک چین محافظت کردند. این موضوع باعث شد تا حتی آثار فاخر و گرانقیمت مبتنی بر ان اف تی در بسیاری از حراجیهای جهان نیز به صورت دیجیتالی آمادهی فروش شود و امروزه NFT به یکی از ابزارها و بسترهای مهم برای ثبت ارزش و انتقال یک دارایی مشخص تبدیل شود.
در سال ۲۰۲۰ سازمان ثبت اختراع آمریکا، ایدهی NFT را به رسمی شناخت و یک سال پس از آن نیز ارزش NFT جهشی بسیار زیاد کرد و امروزه دیگر بسیاری از تولیدکنندگان آثار دیجیتال، بدون نگرانی از مشکلات مربوط به نقض قانون کپیرایت که گسترش اینترنت باعث آن شده بود، میتوانند محصولات و تولیدات خود را به صورت ایمن در اختیار مشتریان و علاقهمندان قرار دهند.
NFT قابل تعویض است یا غیرقابل تعویض؟
همانطور که تا پیش از این نیز گفته شد، انافتی به توکنهایی گفته میشود که قابلیت تعویض را با آثار دیگر ندارند. هر دارایی در دنیای NFT دارای یک توکن واحد است که نمیتوان آن را با دارایی دیگری تعویض کرد. به عنوان مثال اگر بخواهیم دو نقاشی متفاوت از «پابلو پیکاسو» که هر دو دارای قیمت دلاری برابر هستند را در دنیای NFT قرار دهیم، هر یک از آنها یک توکن منحصر به فرد خودش را خواهد داشت و نمیتوان توکن آنها را با یکدیگر تعویض کرد.
وظیفهی حفاظت از این مشخصهی غیرقابل تعویض بودن NFT برعهدهی شبکهی بلاک چین مبتنی بر آن است. در حقیقت اگر بخواهیم همچنان در مورد مثال فوق صحبت کنیم، بلاک چین اجازهی تعویض توکن نقاشی اول پیکاسو را با توکن نقاشی دوم او نمیدهد. به همین ترتیب، نمیتوان توکن هر یک از این نقاشیها را با نقاشی فردی دیگر معاوضه کرد.
ویژگیهای nft چیست؟
مهمترین ویژگیهای انافتی را میتوان در امنیت آن در حفظ مالکیت یک دارایی و امکان مبادلهی امن آن در نظر گرفت. در پاسخ به اینکه ویژگیهای NFT چیست میتوان به این موارد اشاره کرد:
* NFT بر پایهی بستر امن بلاک چین استوار است، به همین دلیل در صورت پذیرفته شدن مالکیت توکن NFT توسط یک فرد، امکان تقلب یا جعل آن وجود ندارد
* NFT امکان تعریف مالکیت یک دارایی را در دنیای دیجیتال فراهم میآورد
* NFT ها حالت تقسیم ناپذیری و کوانتومی دارند و نمیتوان آنها به واحدهای کوچک تقسیم کرد؛ برخلاف ارزهای دیجیتال نظیر بیت کوین و اتریوم که به واحدهای ریزتر مثل ساتوشی یا اثر قابل تقسیم هستند
* به دلیل یکتا بودن و کمیاب بودن، ارزش داراییهای NFT میتواند تغییر کند. یک دارایی یکتا که دارای توکن است، قابل کپیبرداری نیست و همانطور که گفته شد این توکنها نمیتواند در اختیار فرد دیگری قرار گیرد، مگر آنکه طبق توافق، انتقال مالکیت به صورت قانونی و طبق اصول بلاک چین صورت گیرد
* NFT از دارایی، تولیدات و آثار افراد حرفهای حفاظت میکند
* NFT امکان ایجاد مشاغل پردرآمد را فراهم میآورد
* NFT میتواند به عنوان راهکاری برای سرمایهگذاری مورد استفاده قرار گیرد
* NFT امکان در اختیار داشتن یک دارایی به صورت یکتا و بدون اینکه مالکیت آن با فرد دیگری در اشتراک باشد را فراهم میکند.
استفاده NFT در کسب و کارها و اثبات مالکیت
توکنهای قابل معاوضه را میتوان برای اهداف مختلفی مورد استفاده قرار داد. در حقیقت NFT دروازهی ورود تمامی صنایع دیجیتال به حوزهی بلاک چین خواهد بود. به همین دلیل میتوان بهجرئت گفت که NFT در آیندهی نزدیک کاربردهایی بسیار گسترده پیدا خواهد کرد و صنایع را به طور کامل متحول خواهد کرد. موارد زیر تنها بخشی از کاربردهایی است که امروزه میتوان برای NFT متصور شد:
* فراهم کردن شرایط اصلی برای ورود ایمن بسیاری از کسب و کارها به دنیای بلاک چین
* NFT میتواند با ایمنسازی مالکیت یک دارایی، ارزش آن دارایی را افزایش دهد و به خریداران آن اطمینان بیشتری در زمینهی سرمایهگذاری دهد
* میتواند ابزاری برای تایید هویت صاحب و مالک یک دارایی یا محصول باشد
نحوه خرید NFT
امروزه بازارهای مختلفی در سراسر اینترنت برای خرید داراییها و آثار هنری مبتنی بر NFT وجود دارد، اما روش خرید NFT چیست؟ در پاسخ باید گفت حقیقت این است که داراییهای مختلفی از طریق NFT در حال حاضر امکان معامله را دارند که در آیندهی نهچندان دور این موارد در دنیای NFT افزایش نیز پیدا میکنند و بازار آن داغتر هم میشود.
OpenSea به عنوان یکی از فروشگاههای عرضهی آثار مبتنی بر ان اف تی این امکان را برای تولیدکنندگان محتوا و هنرمندان عرصهی دیجیتال فراهم کرده تا با ارز دیجیتال اتریوم، محصولات خود بر پایهی NFT را آمادهی فروش کنند. از طرف دیگر خریداران نیز میتوانند به وبسایت این فروشگاه سربزنند و با بررسی و انتخاب محصولات مورد نظر خود، آنها را خریداری کنند.
برای خرید NFT کافی است ابتدا یک کیف پول معتبر ارز دیجیتال داشته باشید و پس از آن به وبسایت یکی از فروشگاههای ایمن داراییهای NFT سربزنید. پس از ثبتنام در این وبسایتها، شما میتوانید محصول یا آثار هنری مورد علاقهی خود را به سبد خرید اضافه کرده و با پرداخت هزینهی آن با ارزش دیجیتال قابل قبول آن فروشگاه، دارایی را به نام خود کنید. از جمله کیفهای پول معتبر در این زمینه میتوان به «متامسک» (MetaMask) اشاره کرد که کاربران زیادی به آن اعتماد دارند، البته شما میتوانید از کیفهای پول دیگر نیز استفاده کنید.
دارایی خریداری شده توسط شما در کیف پول دیجیتال شما ثبت خواهد شد و شما میتوانید آن را برای همیشه نگهداری کنید یا در آینده آن را با قیمت متفاوتی آمادهی فروش و عرضه کنید.
با چه ارزهای دیجیتالی میتوان NFT خرید؟
بسیاری از بازارهای سرشناس NFT معمولا با ارز اتریوم سازگار هستند. دلیل این موضوع نیز، همانطور که تا پیش از این گفته شد، این است که NFT برپایهی بلاک چین اتریوم توسعه داده شده است. با این حال باید به یاد داشته باشید که خرید NFT لزوما به اتریوم وابسته نیست و میتوان از ارزهای دیگر نیز برای آن استفاده کرد.
آنچه در زمان خرید یا فروش NFT مهم است، توافقی است که میان طرفین قرارداد صورت گرفته است. به عنوان مثال ارز دیجیتال TRON یکی از ارزهایی است که با هدف حمایت از تولیدکنندگان محتوا و امکان فروش محتوای تولید شده توسط آنها از طریق NFT ساخته شد. (البته این ارز امروزه کاربردی گستردهتر هم پیدا کرده است). با این حال شما در صورت توافق طرفین میتوانید از هر ارز دیگری نیز برای خرید NFT استفاده کنید.
هزینه ساخت nft چیست و چگونه محاسبه میشود؟
اگر از افرادی باشید که یک دارایی ویژه را در اختیار دارند یا هنرمندی هستید که تصمیم به درآمدزایی از طریق NFT را دارید، باید با اصول تعیین هزینه ساخت NFT آشنایی کامل داشته باشید.
هزینهی ساخت NFT به طور کل شامل سه بخش میشود که شامل این موارد است:
— هزینه گس (Gas)
— هزینه ساخت حساب
— هزینه فروش
برای تعریف هزینهی گس باید در ابتدا دوباره یادآور شویم که NFT برپایهی بلاک چین اتریوم ساخته شده است. هزینهی گس در شبکه اتریوم شامل هزینهای است که کاربران باید برای انجام تراکنش در بلاک چین اتریوم بپردازند که به هر واحد از آن اصطلاحا «GWEI» گفته میشد. هر واحد GWEI برابر با 0.000000001 یا به عبارتی «یک نانو واحد اتر» است. این هزینه را در حقیقت توسعهدهندگان شبکهی اتریوم دریافت میکنند، چرا که آنها بلاک چین آن را توسعه داده و به طور مداوم از امنیت آن حفاظت میکنند. برای ساخت NFT در بسیاری از سایتها باید آن را پرداخت کنید. گفتنی است که البته هزینه Gas میتواند متغیر باشد و در هر ساعت و هر لحظه میتواند ارزش متفاوتی نسبت به سایر ارزها داشته باشد.
هزینه ساخت حساب و هزینه فروش NFT از جمله هزینههایی است که بسته به سایت فروشنده پرداخت میشود. برخی از سایتهای فروشنده NFT درصد مشخصی از کمیسیون را دریافت میکنند و از طرف دیگر برخی هزینهای جداگانه را بابت ساخت حساب دریافت میکنند.
نحوه ساخت nft رایگان
برخی از پلتفرمهای پشتیبانی کننده از NFT با ایجاد راهکارهایی برای ساخت NFT رایگان امکانات بهتری را برای تولیدکنندگان و سازندگان محتوا فراهم کردهاند. به عنوان مثال پلتفرم Rarible به سازندگان اجازه میدهد تا NFT رایگان بسازند، با این حال از طرف دیگر اگر محتوای آنها به فروش رسید، هزینهی Gas را پس از فروش NFT پرداخت کنند. گفتنی است که ساخت NFT رایگان در چنین پلتفرمهایی محدودیتهای ویژهی خودش را نیز دارد.
عکسهای NFT چیست؟
عکس مبتنی بر NFT به عنوان یکی از آثار هنری دیجیتال میتواند در بازارهای NFT به فروش برسد. بسیاری از عکاسها و طراحها امروزه تصاویر و عکسهای خود را در بازارهای مهم NFT آمادهی فروش کردهاند. این بازارها و فروش عکسهای NFT امکان درآمدزایی برای بسیاری از افراد در کنار امکان خرید و درج تصاویر همراه با مالکیت آنها به صورت ایمن را برای کلکسیوندارهای NFT فراهم کرده است.
عکس Nft ساخته شده با هوش مصنوعی
یکی از ایدههای اصلی که امروزه با درآمدزایی ویژهای نیز همراه شده، عکسهای NFT مبتنی بر هوش مصنوعی است. برخی از هنرمندان به جای طراحی و ساخت آثار هنری به صورت سنتی یا دیجیتالی، با توسعهی هوش مصنوعی و ارائه دادههای فراوان به یک کامپیوتر مجهز به سیستم یادگیری ماشینی، تصاویری فوق العاده را ساختهاند. این تصاویر در حقیقت ساختهی هیچ بشری نیست و تنها حاصل از تصورات کامپیوترها است که در میان بسیاری از کلکسیوندارهای NFT ارزش پیدا کرده و مالکیت آنها نیز از طریق NFT به فروش گذاشته میشود.
سایتهای فروش عکس NFT
امروزه بازارهای زیادی در زمینه فروش عکس NFT فعالیت میکنند. اگر عکاس هستید یا از هنر عکاسی خوشتان میآید میتوانید با استفاده از این پلتفرمهای NFT علاوه بر داشتن درآمد به صورت بینالمللی، آثار مورد نظر خود را از عکاسهای سراسر جهان خریداری کنید.
به عنوان مثال، در حال حاضر OpenSea، Magic Eden، Castle، Floor و NiftyGateway از جمله مهمترین و سرشناسترین بازارهای دیجیتالی فروش داراییها برپایهی ان اف تی هستند که در میان علاقهمندان به این بستر مورد استفاده قرار میگیرند.
چگونه در NFT سرمایهگذاری کنیم؟
بسیاری از افراد امروزه تلاش دارند تا به حفظ مالکیت یک دارایی بر پایهی NFT امکان سرمایهگذاری روی موارد مختلف را برای خود فراهم بیاورند. خرید آثار هنری و نگهداری از آنها برای مدت زمان مشخص، خرید زمین و سرمایهگذاری روی دنیای مجازی متاورس و نگهداری آثار فاخر از جمله همین موارد است. البته باید به یاد داشت که سرمایهگذاری در NFT همانند هر نوع دیگر سرمایهگذاری دارای ریسکهای خودش است.
یکی از مهمترین مواردی که باعث داغ شدن بحث NFT در دنیای فناوری شد، آغاز فرایند توسعه متاورسها از طریق شرکتهایی بزرگ نظیر «متا» (Meta) یا همان «فیسبوک» سابق بود. متاورس یک دنیای مجازی است که قرار است در آینده به شکلی ویژه توسعه پیدا کند به صورت همگام با دنیای واقعی، امکان زندگی، کار و همهی جنبههای زندگی را برای افراد فراهم آورد. این دنیای مجازی نیز همانند دنیای واقعی دارای داراییهایی است که از لحاظ حق مالکیت، به صورت یکتا و بینظیر هستند و مبادلهی آنها از طریق NFT است. به عنوان مثال زمینهای مجازی مبتنی بر NFT که امروزه در متاورس در حال توسعه قرار است در اینده فروخته شوند، امروزه توسط شرکتهای بزرگ سازندهی این متاورسها از طریق توکنهایی غیرمثلی نظیر NFT در حال فروش هستند و بسیاری از افراد نیز در حال سرمایهگذاری روی آن هستند.
زمین های متاورسی nft چیست؟
متاورس بدون شک بخشی مهم از زندگی آیندهی انسانها خواهد بود. متاورس نیز همانند دنیای واقعی دارای همهی موارد قابل خرید، از جمله زمین، ساختمان، ابزار آلات و موارد دیگر است که باید بر پایهی NFT نهادینه شود. در این میان بحث خرید زمین متاورسی از طریق NFT به یکی از داغترین مسائل فناوری تبدیل شده است.
به طور کلی، توکنی که برپایهی NFT برای یک دارایی ساخته شده، به طور دقیق مشخص کنندهی همان دارایی است و نمیتواند با هیچ دارایی دیگری تغییر پیدا کند. در یک جملهی کوتاه، «هرگونه دارایی در NFT کاملا یکتا بوده و یکتا باقی خواهد ماند»، اما همچنان باید در نظر داشت که میتوان مالکیت این توکنها را تغییر داد.
پیشنهاد می کنیم حتما مقاله قیمت زمین در متاورس را مطالعه کنید.
این ویژگی مهم NFT باعث میشود تا در آینده کاربرد توکنهای آن به خصوص پس از گسترش متاورس گستردهتر هم بشود. به عنوان مثال فرض کنید که دنیای ارزهای دیجیتال و NFT در آینده آنقدر پیشرفته و پراستفاده شده که انسانها بتوانند خانه یا زمین را از طریق توکنهای مشخص NFT خریداری کنند. در چنین شرایطی، هر خانه یا زمین، دارای یک توکن NFT مجزا و منحصر به فرد خودش خواهد بود، دقیقا مثل سند رسمی تایید شده توسط دولتها؛ البته با این تفاوت که اعتبار آن توکن ممکن است گستردهتر از اعتباری باشد که دولت یک کشور برای سند یک زمین در نظر گرفته است.
در چنین شرایطی، اگر فردی برای خرید یک خانه، توکن غیرقابل معاوضهی NFT آن را خریداری کند، هیچکس نمیتواند خانهای به غیر از دقیقا همان خانهای که برای توکن NFT تعریف شده را به او بدهد. او مالک همان خانه، با همان متراژ و در همان طبقه و همان شمارهی واحد است. توکن NFT خریداری شدهی او با توکن NFT هیچجای دیگری، حتی خانهای که در محلهی مشابه، با متراژ یا قیمت مشابه یا در همان طبقه باشد برابری نمیکند و دقیقا آن توکن NFT متعلق به همان خانه است. این موضوع حتی احتمال کلاهبرداری را نیز نزدیک به صفر میرساند، چرا که، اگر فرض کنیم در آینده توکنهای غیرقابل تعویض جایگاه سندهای رسمی املاک را بگیرند، هیچ کس نمیتواند آن را به صورت همزمان به دو یا چند نفر بفروشد یا اینکه توکن یک ملک دیگر را به جای ملکی متفاوت به یک فرد بفروشد؛ چرا که شبکهی بلاک چین اجازهی انجام چنین تخلفاتی را نمیدهد.
با توجه به توضیحات فوق، میتوان بهجرئت گفت که ایدهی توکنهای غیرقابل تعویض هرچند که امروزه بیشتر به بحث آثار هنری محدود شده است، اما یکی از مشخصههایی است که در آیندهی نهچندان دور، میتواند تمامی بازارها را متحول کند و علاوه بر ایجاد امنیت و به حداقل رساندن احتمال تخلف، بستری ایمن و مطمئن را برای خرید و فروش دارایهای گستردهتر را فراهم آورد.
سخن آخر
در این مطلب در مورد اینکه NFT چیست و چه کاربردی دارد سخن گفتیم. دنیای ارزهای دیجیتال، بلاک چین و توکنهای رمزنگاری شده شگفتیهای خاص خودش را دارد. توکنهای NFT و محتویاتی که از طریق آن به فروش میرسند نیز هر کدام دارای شگفتی ویژه و منحصر به فرد خودشان هستند. شاید امروز برای بسیاری از افراد عجیب باشد که فردی برای داشتن مالکیت یک تصویر یا اثر هنری حاضر به خرید توکن آن باشد. اما بدون شک NFT آیندهی روشن دنیای عصر دیجیتال خواهد بود.
توسعهی متاورس در ایندهی نهچندان دور باعث خواهد شد تا NFT تب و تاب بیشتری نیز به خود بگیرد و قطعا محصولات دیجیتالی بیشتری در بستر توکنهای غیرمعاوضه NFT آمادهی عرضه خواهند شد. بسیاری از افراد از همین حالا تصمیم گرفتهاند تا در حوزه NFT سرمایهگذاری کنند و بسیاری دیگر نیز هنوز دربارهی این موضوع شک دارند. با این حال بسیاری از افراد از همین حالا در دنیای پرچالش و خاص NFT در حال درآمدزایی، تبادل و جمعآوری کلکسیونهای خود هستند و روزبهروز نیز به تعداد آنها اضافه میشود.
ما در نهایت به دو سوال اساسی در مورد NFT ها پاسخ دادیم:
توکن های غیرقابل معاوضه دیجیتال که به واسطه یکتایی ارزش می گیرند و برای ثبت مالکیت آنها از شبکه های بلاک چین استفاده می شود
کاربرد NFT بسیار وابسته به متاورس است زیرا بسیاری از آنها کالایی در شهرهای متاورسی خواهند بود مانند تابلوهای نقاشی NFT که مانند کالایی تزیینی در یک گالری متاورسی قابل نماش هستند.
اشتراک ها: متاورس چیست؟ دوره رایگان متاورس آپدیت 2023 - shekareravand