نگرش صحیح یک معامله گر به بورس

در هر زمانی محصول یا بازاری ترند می شود، یعنی اقبال عمومی به آن زیاد می گردد در ایران با توجه به شرایط اقتصادی خاصی که به وجود آمده است بازار بورس تهران مورد توجه اکثریت جامعه قرار گرفته، در زمان نگارش این مقاله شاخص کل نزدیک ۱ میلیون واحد و معاملات بورس بسیار پر رونق در حال انجام است.

سوار شدن اکثریت افراد جامعه بر موج به راه افتاده نقدینگی در بورس، کاملا طبیعی است، انسان ذاتا منفعت طلب  و به دنبال کسب سود از هر راهی می گردد، افراد بسیار زیادی به بازار سرمایه وارد شده اند که تازه کار یا مبتدی هستند بعضی از آنها شاید معنی درست سهام یا کد بورسی را نیز ندانند اما تمام آنها یک هدف مشترک دارند و آن هم سود کردن در بازار بورس است.

با توجه به اینکه هجوم نقدینگی به بازار بورس تهران بی سابقه است، لذا رشد بسیار زیادی در اکثر سهام بازار را شاهد هستیم پس خیلی از افراد تازه وارد به این فکر می افتند که یک معامله گر تمام عیار بازار سرمایه هستند حتی مشغول به مشاوره دادن به دیگران نیز می شوند باقی دوستان و فامیل خود را به بورس دعوت می کنند، آن ها  با سود های بدست آمده رویا پردازی می کنند،  تصور می کنند چندین برابر این سود فعلی را کسب کرده اند و در کنار سواحل هاوایی در حال خوردن آب نارگیل هستند.

کافی است یک روز بازار منفی شود سقف رویای این افراد بر سرشان خراب می شود، نمی دانند چه کار کنند سهامشان را بفروشند یا نگه دارند ؟؟؟

سهم آن ها صبح روی مثبت ۵ در حال معامله بوده، الان در منفی ۵ صف فروش سنگین به خود گرفته است ابتدا می گویند باید به خود مسلط باشم بازار بر می گردد، صف فروش سهم که جمع آوری می شود به خود می بالند که حدسم درست بود من یک معامله گر حرفه ای شده ام اما نا گاه مجدد عرضه بر تقاضا برتری پیدا می کند و سهم به سمت صف فروش می رود، اینجا نقطه ای است که فرد دردش شروع می شود به خود دشنام می دهد که باید زمانی که صف فروش جمع می شد سهم را می فروختم حالا باید در صف فروش فردا و ۵ درصد پایین تر بفروشم، قول می دهم فردا اول وقت در صف فروش حاضر باشم و سرمایه ام را از زیان نجات دهم.

همین کار را هم می کند اول وقت به صف فروش می پیوندد، سهم بارها صف فروش شده و مجدد جمع آوری می شود اما فرد مورد نظر دیگر خیالش راحت است از سهم بیرون آمده و به قول معروف دندان لق را کنده است.

این ماجرا در بازار بارها برای این نوع افراد تکرار می شود و بعد از ۵ یا ۶ ماه می بینند تمام سهامی که داشته اند را در قیمت های بسیار پایینی واگذار کرده اند و به جز سود اندک یا زیان چیزی نصیبشان نشده است.

اما جالب این جاست آنقدر بر این کار اصرار می کنند که یا ورشکسته می شوند و یا کلا از بازار زده شده و بیرون می روند.

من پس از نزدیک به ۹ سال تجربه در این بازار این را متوجه شدم که بورس جای افراد حرفه ای است، برای حرفه ای بودن باید هزینه داد، هزینه مادی و معنوی.تحلیل شاخص کل نیز موضوعی مهم است که افراد حرفه ای به صورت روزانه آن را پیگیری و بررسی می نمایند .

باید زمان زیادی را برای مطالعه و درک بازار های مالی صرف کرد، باید دوره های مختلف را شرکت کرد و از نظر روحی خود را برای ساختار بازار مالی آماده ساخت، اکثر افراد تازه وارد به بازار بورس تهران تصوری از اینکه این بازار دقیقا چگونه کار می کند ندارند زیرا تا به حال در یک بازار مدرن فعالیت نکرده اند آن ها فعالیت های سنتی داشته اند و سبک کار در بازار سرمایه را به خوبی نمی شناسند.

در بازار مالی مانند بورس تهران شما با پول به صورت کاملا مستقیم در ارتباطید این ارتباط نزدیک، باعث می شود تعادل ذهنی افراد بهم بخورد و تصمیمات بدون پشتوانه ی فکری بگیرند، برای کنترل احساسات و تصحیح نگرش معامله گری ابتدا باید بدانیم یک معامله گر حرفه ای چگونه فکر می کند و چگونه شرایط را می بیند.

دید معامله گر حرفه ای به بازار

من آدمی با سابقه ۹ ساله در بازار بورس تهران و بازار های مالی خود را یک حرفه ای نمی دانم، من نیز هنوز مانند خیلی از دوستان در روز های منفی کلافه می شوم و حال و حوصله زیادی ندارم اما با تجربه چندین ساله ام نکاتی را می دانم که آن ها را برای شما شرح می دهم و غیر از آن سعی می کنم آنچه تا به امروز درباره روانشناسی معامله گری در کتب معتبر مطالعه کردم را با شما شریک شوم.

بنده به شخصه در روزهایی که بازار منفی است و سهام من در حال منفی خوردن است از نظر روحی شاد و سر حال نیستم اما به نقطه ی افسردگی و استرس نیز نمی رسم، من این را درک کرده ام که بازار بورس جایی است برای انتقال ثروت از افراد عجول به افراد صبور و این را سر لوحه کار خود قرار دادم و آن را به عنوان یک شعار ندیده ام بلکه به عنوان ذات بازار شناخته ام، اما سوال اساسی تر اینجا مطرح می شود که آیا ما باید در هر شرایطی صبور باشیم و سهام خود را نگاه داریم؟؟

جواب این سوال بسیار مفصل است، فکر می کنم بهتر است شرایط خودم را برای شما باز گو کنم تا کاملا متوجه تفاوت دیدگاه بشوید برای درک این موضوع من سعی می کنم نکات و مراحل را با نظم برای شما شرح دهم یعنی خودم را به ۶ سال پیش برمی گردانم زمانی که چراغ راه برایم روشن شد و فهمیدم باید چه راهی را برای موفقیت در بورس طی کنم:

• پیدا کردن یک استراتژی موفق معاملاتی که به صورت کارا در بازار به کمک من بیاید، استراتژیی که از منظر پرایس اکشن، تکنیکال و بنیادین به من کمک کند تا من بهترین سهام را در بهترین قیمت و با کمترین خواب سرمایه شکار کنم این استراتژی باید قابلیت بک تست گرفتن در بازار را داشته باشد، بک تست نوعی تست استراتژی در گذشته بازار است به نوعی که تمام شرایط مربوط به استراتژی را چک کرده و با گذشته تطبیق می دهیم و می بینیم این استراتژی در گذشته بازار چگونه عمل کرده است. همچنین با آموزش مهارت تابلو خوانی می توانید سهم مورد نظر خود را زیر نظر گرفته و انتخاب نماییم .

• حال باید یک مدیریت ریسک و سرمایه دقیق را روی استراتژی خود سوار کنیم ما باید قبل از ورود به معاملات بدانیم چه میزان ریسک را به سرمایه خود تحمیل می کنیم باید بدانیم به هر سهم یا محصول در سبد سرمایه گذاری خود چه وزنی بدهیم، باید بدانیم در هر معامله حداکثر میزانی که می توانیم ریسک کنیم چقدر است.

• قدم بعدی تست کردن استراتژی در بازار واقعی با سرمایه کم است، باید این استراتژی را در بازار واقعی نیز تست کنیم و ببنیم آیا استراتژی ما در بازار واقعی کارا هست یا فقط در گذشته بازار جوابگو بوده است، این مرحله بسیار سخت است زیرا ما باید متوجه این موضوع باشیم که همه ی بند های استراتژی ما بدون کم و کاست باید اجرا شود، ممکن است در شرایطی نتوانیم به بعضی از قوانین آن عمل کنیم در این شرایط نباید توقع داشته باشیم نتیجه دقیقی از استراتژی بگیریم پس باید با خود روراست باشیم و واقعیت را ببنیم اگر در نقطه ای از استراتژی فراتر رفتیم نباید فکر کنیم استراتژی ایرادی دارد. این دوره حداقل یکماه و حداکثر ۳ ماه زمان می برد.

حالا ما در نقطه صفر قرار داریم از این به بعد نوبت ماست که ببینیم چند مرده حلاجیم، این یعنی اینکه آیا در هر شرایط بازار می توانیم به استراتژی عمل کنیم؟ آیا می توانیم بدون درنگ حد زیان اصابت کرده خود را قبول کنیم و از سهم بیرون بیاییم؟

آیا می توانیم هر روز مبلغ پرتفوی خود را چک نکنیم و روی اعصاب و روان خود حکاکی نکنیم؟ آیا وقتی ضرر کردیم می توانیم آن را سریع هضم کنیم، تصور کنیم این زیان چیز خاصی نیست و به زودی جبران می شود کافیست من به استراتژی خود پایبند باشم این معامله یکی از هزاران معامله زندگی من است.

آیا از اینکه بازار آنطور که ما می خواهیم پیش نمی رود بهم می ریزیم و زمین و زمان را به هم می دوزیم یا اینکه به خوبی این موضوع را درک کرده ایم که بازار ممکن است هر عملی از خود نشان دهد کافیست من معامله گر، خود را با استراتژی ام بیمه کنم و تمرکزم را برروی بهتر عمل کردن به استراتژی بگذارم.

من سال ها این مطالب را خواندم و سعی در عمل کردن به آن ها داشتم و دارم، در حال حاضر می توانم حد زیان خود را حفظ کنم به راحتی خوشحال و ناراحت نمی شوم از خوردن حد زیانم مکدر و افسرده نمی شوم، اما باید اعتراف کنم وقتی بازار، قرمز پوش می شود مثل همیشه سرحال نیستم و از تمرکزم شاید اندکی کاسته می شود.

در گذشته در روزهای قرمز به شدت ناراحت بودم واقعا نمی دانستم چکار کنم خود را تنهای تنها می دیدم، حس تنهایی در این بازار حس درستی است یک معامله گر زمانی موفق می شود که بتواند به تنهایی از پس معاملات خود بر بیاید اما تا زمانی که نتواند احساسات خود را کنترل کند این احساس تنهایی مانند خوره ای جان او را می مکد.

بگذارید کلامم را خلاصه کنم امروز بازار منفی بود و من حال خوبی دارم پرتفوی من کاملا قرمز شده اما همچنان سر حال هستم، دلیلش یک چیز است همیشه مثلی را یادم می آید که می گفت مرز بین جنون و نبوغ یک مو فاصله است این مثال در خیلی از جریانات دیگر نیز صدق می کند.

یک معامله گر خوب فرقش با یک معامله گر افتضاح در رعایت حد زیان، تعادل بین ترس، طمع و رعایت کامل قوانین یک استراتژی محکم است، من سرحال هستم زیرا می دانم حتی اگر زیان کنم با استراتژی موفقم می توانم آن را جبران کنم من سرحال هستم زیرا می دانم با تمام وجودم به استراتژی ام پایبند بودم پس ترسی از زیان های کوچک ندارم زیرا سود های من کلان و بزرگ است من برای این روزها خود را آماده کرده ام نه سود سرشار من را مغرور می کند و نه زیان های کوچک من را شکسته، همه این ها را با تمرین، مطالعه و آموزش بدست آورده ام .

دوستان من حلقه مفقوده بسیاری از تازه واردن بازار، مطالعه و آموزش است باید بپذیریم که معامله گری یک شغل حرفه ایست و برای انجام آن باید تسلط کافی را برای اینکار پیدا کنیم.

در راستای نیاز به این آموزش و ذکر این مورد که این روزها صحبت از خرید و فروش ارز دیجیتال نیز بسیار رایج است ما دوره هایی همچون “دوره جامع ارزهای دیجیتال  ” را نیز ج در راستای نیاز به آموزش تهیه دیده ایم که میتوانید بررسی و در صورت نیاز تهیه نمایید.

اگر طعم سود در بورس را چشیده اید و می دانید که می شود در این بازار به رویاهای خود دست پیدا کنید، پس به شما تبریک می گویم چون به ابتدای راه آموزش رسیده اید حالا برای اینکه بتوانید به رویای خود جامع عمل بپوشانید باید خود را برای این کار پرورش بدهید ،برای آن تلاش کنید و رویای خود را بدست آورید، آری در بورس می توان درآمد بالایی داشت می توان ثروتمند شد می توان بهترین ها را بدست آورد ولی باید بلد باشید چگونه خود را کنترل کنید و چگونه عمل کنید تا به این مهم دست یابید باید بدانید هیچ شگفتی ای یک شبه به وجود نمی آید.

کلام آخر

من به شخصه این کار را بسیار دوست دارم از دیدن نمودار ها و تابلوی معاملات لذت می برم، از نظر من کار بسیار راحتی است با هر شغل دیگری که مقایسه اش می کنم محاسنش آنقدر زیاد است که نمی توانم به شغل دیگری لحظه ای فکر کنم، آزادی عمل دارم و زمانم دست خودم است و در این راه به رویاهایم نیز دست پیدا می کنم، من خود را برای اینکار پرورش داده ام، هیچوقت نمی توانم کارهای سخت را انجام دهم همیشه دنبال راه آسان برای حل مسائل گشته ام من راهی را راحت تر از بورس برای رسیدن به اهدافم ندیده ام، فقط کافی بود خود را به مرحله ای برسانم که امروز هستم، اینکار بسیار ساده و شیرین است فقط باید آن را بلد باشید، شعار من این مصراع حافظ است:

دولت آن است که بی خون دل آید به کنار.